Hai căn bệnh này đều bắt nguồn từ tình trạng rối loạn kinh niên dẫn đến sự kháng cự đối với hormone insuline khiến lượng đường trong máu tăng cao và các mảng bám đóng cục trong động mạch dày đặc. Nghiên cứu mới nhất của Trường Y thuộc Đại học Washington (Mỹ), đăng trên chuyên san Cell Reports, đã hé lộ vai trò quan trọng của vitamin D trong việc ngăn chặn các rối loạn gây ra bệnh đái tháo đường tuýp 2 và bệnh xơ vữa động mạch. Theo dõi các con chuột thiếu khả năng hấp thu vitamin D trong các tế bào miễn dịch, một thành viên của nhóm - ông Carlos Bernal-Mizrachi cho biết: “Việc phát hiện ra vitamin D giúp điều hòa sự chuyển hóa glucose có thể giải thích các nghiên cứu dịch tễ học trước đây vốn chỉ ra rằng nguy cơ các bệnh nhân thiếu vitamin D có khả năng mắc bệnh đái tháo đường cao hơn”.

Khi các cơ quan thụ cảm vitamin D ở các tế bào miễn dịch quan trọng được gọi là bạch cầu đơn nhân và đại thực bào của chuột bị ngưng hoạt động, sự rối loạn viêm nhiễm ở gan và các vành động mạch bị đẩy mạnh. Điều này cũng tăng khả năng các bạch cầu đơn nhân trong máu bám chặt rồi tìm cách di cư vào thành mạch máu, nơi chúng làm cho cholesterol (mỡ trong máu) lắng xuống và tiết ra các chất gây viêm nhiễm dẫn đến bệnh đái tháo đường và tim mạch.

Thông thường, các bạch cầu đơn nhân vốn được tạo ra trong tủy xương rồi lưu hành trong dòng máu chạy khắp cơ thể. Sau vài ngày, chúng di chuyển vào các mô rồi phát triển thành đại thực bào, sau đó chúng sẽ ăn cholesterol nằm trong các vành động mạch. “Trong các thí nghiệm, chúng tôi thấy rằng nếu không có vitamin D, các bạch cầu đơn nhân trong khi lưu thông sẽ ăn cholesterol và mang chúng khi đi vào dòng máu”, ông Bernal-Mizrachi giải thích. Đây là một phát hiện quan trọng vì tìm ra phương pháp chữa trị nhắm vào cái gì đó trong máu dễ hơn là nhắm vào cùng các tế bào đó một khi chúng đi vào thành mạch máu.

Hiện tại, nhóm này đang thực hiện nghiên cứu lâm sàng ở các bệnh nhân đái tháo đường tuýp 2 bằng phương pháp điều trị với vitamin D để xem nó có thể ngăn chặn bớt những biến chứng của căn bệnh này và các bệnh viêm nhiễm hay không. Và trong một phần khác của dự án này, họ tách các bạch cầu đơn nhân ra khỏi máu trước rồi sau đó mới áp dụng phương pháp vitamin D cho bệnh nhân để có thể hiểu rõ những khả năng viêm nhiễm của các tế bào và xem liệu vitamin D có tạo ra thay đổi gì hay không.

Trong khi các nhà khoa học còn phải mất nhiều thời gian nữa mới đi hết hành trình này thì các nhà dinh dưỡng và các bác sĩ vẫn tiếp tục cách của họ - nâng cao nhận thức về một lối sống lành mạnh, về thái độ ăn uống khoa học trong nỗ lực giảm tỷ lệ người mắc căn bệnh thời đại này.

Hãy tắt ti vi và bước ra ngoài trời để vận động! Và không chỉ thế, người bệnh còn được hưởng thụ ánh nắng mặt trời. Đây là nguồn vitamin D tự nhiên duy nhất và tốt nhất. Khác với vitamin D trong thực phẩm bổ sung hoặc trong thức ăn, khi bạn nhận D từ tia nắng thì cơ thể bạn nhận được thứ nó cần và tự động loại bỏ khi dư thừa. Điều này rất quan trọng vì quá nhiều D từ nguồn bổ sung sẽ khiến cơ thể xử lý quá đà calcium.

Bảng thực phẩm được khuyến khích cho bệnh nhân đái tháo đường luôn được cập nhật, cũng như thông qua các nghiên cứu. Các nhà khoa học ở Đại học Eastern Finland (Phần Lan) được xem là những người đầu tiên cho thấy trứng có tác dụng đối với những người mang căn bệnh này. Thói quen ăn uống của hơn 2.300 đàn ông ở độ tuổi 42 đến 60 trong những năm 1980 được theo dõi và 2 thập niên sau thì 432 người bị chẩn đoán mắc bệnh đái tháo đường tuýp 2. Những người ăn khoảng 4 quả trứng gà mỗi tuần có nguy cơ mắc bệnh thấp hơn những 37% so với những người chỉ ăn 1 quả. “Ngoài cholesterol, trứng chứa nhiều chất dinh dưỡng tốt có thể tác động đến quá trình chuyển hóa glucose và những viêm nhiễm cấp độ thấp, do vậy hạn chế nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường tuýp 2”, Giáo sư Jyrki Virtanen của đại học này cho biết.

Một đại học khác ở vùng Scandinavian là Lund (Thụy Điển) đã tìm ra vai trò của phô mai và yogurt có hàm lượng chất béo cao - đó là giảm nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường tuýp 2 những 20%.